Για τους περισσότερους ασθενείς με όγκους μονήρους νεφρού, η διατήρηση του νεφρού είναι εφικτή και οι αιμοκάθαρση συνήθως δεν είναι απαραίτητη σύμφωνα με τα ευρήματα ανασκόπησης του Cleveland Clinic.
Περίπου 1% με 2% του πληθυσμού ζουν με ένα νεφρό, είτε εκ γενετής, είτε λόγω μεταγενέστερης απώλειας λόγω καρκίνου, τραυματισμού, νεφρολιθίασης ή άλλων αιτίων. Ο επικεφαλής της ανασκόπησης Steven C. Campbell, MD, PhD, Καθηγητής Χειρουργικής και Διευθυντής εξηγεί: «Οι όγκοι σε μονήρεις νεφρούς είναι από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Πρέπει να αφαιρέσουμε τον καρκίνο αλλά ταυτόχρονα να διατηρήσουμε αρκετό νεφρό ώστε ο ασθενής να μην χρειάζεται αιμοκάθαρση».
Η αναδρομική ανάλυση 1024 ασθενών που διαγνώστηκαν με όγκο μονήρους νεφρού στην Cleveland Clinic μεταξύ των ετών 1975 και 2022 είναι μια από τις μεγαλύτερες σειρές αποτελεσμάτων σε αυτούς τους ασθενείς και είναι η πρώτη που τους περιλαμβάνει όλους και όχι μόνο όσους υποβλήθηκαν σε επιτυχημένη μερική νεφρεκτομή. Ο δρ Campbell παρουσίασε αυτά τα ευρήματα στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Ουρολογικής Εταιρείας που έλαβε χώρα για το 2022 στη Νέα Ορλεάνη.
Σύμφωνα με τον δρ Campbell «οι περισσότερες μελέτες έχουν εξετάσει μόνο όσους υποβλήθηκαν σε μερική νεφρεκτομή και απέκλειαν τους ασθενείς που οδηγήθηκαν σε ριζική νεφρεκτομή. Αυτή είναι η πρώτη ανάλυση που μας δίνει τη μεγάλη εικόνα, περιέχοντας κάθε ασθενή που περνάει την πόρτα με όγκο μονήρη νεφρού και τι ακριβώς τους συμβαίνει με το πέρασμα του χρόνου».
Η διατήρηση του νεφρού για την διατήρηση της νεφρικής λειτουργίας ξεκίνησε στην Cleveland Clinic από τον επιφανή ουρολόγο Andrew C. Novick, MD, την δεκαετία του 1980. «Με την πάροδο των ετών μάθαμε πάρα πολλά για την διαχείριση αυτού του πληθυσμού ασθενών» λέει ο δρ Campbell ο οποίος εκπαιδεύτηκε υπό τον δρ Novick μαζί με αρκετούς από τους συναδέλφους του που συμμετείχαν σε αυτή τη μελέτη.
Διατήρηση της νεφρικής λειτουργίας στην πλειονότητα των περιστατικών
Από τους 1024 ασθενείς με όγκο μονήρους νεφρού, το 82% υποβλήθηκε σε μερική νεφρεκτομή, το 10% σε κρυοπηξία, το 5% σε ριζική νεφρεκτομή και το 3% ακολούθησε ενεργητική επαγρύπνηση. Η πλειοψηφία (79%) είχε μονήρη νεφρό λόγω ετερόπλευρης νεφρεκτομής, ενώ το 12% είχε συγγενώς μονήρη νεφρό και το 9% έπασχε από βαριά ετερόπλευρη νεφρική ατροφία. Παθολογικά ανευρέθηκε καρκίνωμα νεφρικών κυττάρων στο 86% των περιπτώσεων και καλοήθης ιστολογική στο 12%.
Η μερική νεφρεκτομή διενεργήθηκε με ψυχρή ισχαιμία στο 42% και με θερμή ισχαιμία στο 53%. Μεταξύ όσων υπεβλήθησαν σε μερική νεφρεκτομή ο μέσος υπολογιζόμενος προεγχειρητικός σπειραματικός ρυθμός διήθησης (eGFR) ήταν 57ml/min/1.73m2, ο νέος eGFR αναφοράς ήταν 40ml/min/1.73m2, και ο τελικός eGFR ήταν 40ml/min/1.73m2, με μέσο όρο μετεγχειρητικής παρακολούθησης τους 55 μήνες. Γενικά η μερική νεφρεκτομή διέσωσε το 77% της γενικής νεφρικής λειτουργίας, και μόνο το 4% των ασθενών που υποβλήθηκαν σε μερική νεφρεκτομή χρειάστηκαν μακροχρόνια αιμοκάθαρση.
Μεταξύ των 54 ασθενών (5%) που υποβλήθηκαν σε ριζική νεφρεκτομή, για τους 41 ήταν προγραμματισμένη κυρίως λόγω προϋπάρχουσας χρόνιας νεφροπάθειας και/ή λόγω πλήρους αναπλήρωσης του νεφρού. 13 εξ αυτών (1,5%) ήταν αρχικά προγραμματισμένοι για μερική νεφρεκτομή η οποία μετατράπηκε σε ριζική λόγω προχωρημένου τοπικού καρκίνου ή οριακού επιπέδου.
Συνολικά το 87% των ασθενών που υποβλήθηκαν σε ριζική νεφρεκτομή χρειάστηκαν μακροχρόνια αιμοκάθαρση. Το υπόλοιπο 13% διέθετε μικρό ατροφικό ετερόπλευρο νεφρό ο οποίος λειτούργησε αρκετά ώστε να αποφευχθεί η αιμοκάθαρση
Σε δύσκολα περιστατικά, οι ΑΤΚ μπορούν να βοηθήσουν
Οι αναστολείς της τυροσίνης της κινάσης (ΑΤΚ) αξιτινίμπη ή παζοπανίμπη (ουσίες που σταματούν την αιματική ροή στον όγκο) χρησιμοποιήθηκαν για 8 εβδομάδες πριν την επέμβαση σε 22 ασθενείς με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Σε αυτούς τους ασθενείς η διάμεση μείωση του όγκου ήταν 57% και η μερική νεφρεκτομή ήταν επιτυχής σε 20 εξ αυτών (91%)λ. Γενικά στο 21% όλων των περιστατικών με όγκο μονήρους νεφρού που επισκέφτηκαν την Cleveland Clinic την τελευταία δεκαετία, χορηγήθηκαν προεγχειρητικά ΑΤΚ.
Ο δρ Campbell σημειώνει: «Χρησιμοποιούμε ΑΤΚ συχνότερα τα τελευταία 10 χρόνια. Αυτά τα περιστατικά είναι συνήθως και τα πιο δύσκολα, όπου χωρίς λίγη βοήθεια μπορεί να μην ήμασταν σε θέση να πραγματοποιήσουμε μερική νεφρεκτομή. Με την χρήση ΑΤΚ όμως μπορούμε να μειώσουμε τον όγκο και προβούμε σε μερική νεφρεκτομή».
Παρόλα αυτά πρέπει να τονιστεί ότι οι ΑΤΚ χρησιμοποιούνται μόνο σε συγκεκριμένα περιστατικά με συγκεκριμένα ιστολογικά ευρήματα. Οι ΑΤΚ είναι ακριβά φάρμακα και έχουν παρενέργειες, οπότε «δεν θέλουμε να τους χρησιμοποιήσουμε εκτός και αν πραγματικά πρέπει να το κάνουμε. Όποτε υποχρεωθήκαμε να τους χρησιμοποιήσουμε πάντως, τους βρήκαμε εξαιρετικά χρήσιμους.»
