Η ειδικότητα της Ουρολογίας
Μια σύντομη εισαγωγή στο αντικείμενο και τις μεθόδους της Ουρολογίας
Η ουρολογία είναι η χειρουργική ειδικότητα που ασχολείται με τις παθήσεις του ουροποιητικού συστήματος ανδρών και γυναικών και το αναπαραγωγικό σύστημα των ανδρών. Αν και η Ουρολογία είναι ταξινομημένη ως χειρουργική ειδικότητα, ο ουρολόγος πρέπει να έχει γνώσεις γενικής ιατρικής, παιδιατρικής, γυναικολογίας και άλλων ειδικοτήτων λόγω του εύρους των παθήσεων που καλείται να αντιμετωπίσει. Κάποιες από τις υποειδικότητες της Ουρολογίας είναι οι ακόλουθες:
- Παιδιατρική Ουρολογία
- Ογκολογική Ουρολογία
- Μεταμόσχευση Νεφρών
- Ανδρική Υπογονιμότητα
- Λιθίαση Ουροποιητικού
- Γυναικοουρολογία
- Νευροουρολογία
Ιστορικά το αντικείμενο που όρισε την Ουρολογία ως ξεχωριστή ειδικότητα από την Γενική Χειρουργική ήταν η αντιμετώπιση της αποφρακτικής ουροπάθειας. Με την πάροδο του χρόνου έχουμε αποκτήσει πολύ μεγαλύτερη κατανόηση για τις ποικίλες λειτουργικές διαταραχές του ουροποιητικού που σχετίζονται με φανερές και λιγότερο φανερές νευρομυικές δυσλειτουργίες. Ο ταχύτατα εξελισσόμενος τομέας της ουροδυναμικής αποτελεί τεράστιο παράγοντα στην διάγνωση και θεραπεία τέτοιων ενοχλημάτων.
Οι λιθιάσεις του ουροποιητικού πάντα αποτελούσαν ένα μεγάλο κομμάτι της καθημερινής ουρολογικής πρακτικής. Η πρόσφατη εισαγωγή του άκαμπτου και εύκαμπτου ουρητηροσκοπίου στην κλινική πρακτική έχει βελτιώσει σημαντικά την δυνατότητα του ουρολόγου να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, ενώ στην διαχείριση των νεφρόλιθων είχαμε δυο πολύ σημαντικές εξελίξεις: Πρώτα με την εισαγωγή διαδερμικών μεθόδων για την θραύση των λίθων και την εξαγωγή τους και στην συνέχεια με την εφαρμογή της λιθοτριψίας μέσω κρουστικών ηχητικών κυμάτων. Συνολικά αυτές οι μέθοδοι έχουν καταστήσει τα ανοιχτά χειρουργεία για την αφαίρεση λίθων των νεφρών και των ουρητήρων ξεπερασμένα σε μεγάλο βαθμό. Επιπροσθέτως, οι πρόοδοι στην διάγνωση και τη μεταβολική διαχείριση της διαλείπουσας νεφρολιθίασης επιτρέπουν στους ουρολόγους να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο επανεμφάνισης λίθων.
Άλλος ένας τομέας ουρολογικού ενδιαφέροντος είναι οι συγγενείς (εκ γενετής) ανωμαλίες του ουροποιητικού συστήματος καθώς αποτελεί σύστημα που επηρεάζεται ιδιαίτερα συχνά από τέτοιου είδους ανωμαλίες. Αυτές μπορεί να συμπεριλαμβάνουν την σχετικά συνηθισμένη κρυψορχία μέχρι την περίπλοκη περίπτωση των αμφίβολων γεννητικών οργάνων. Συνηθέστερα αυτά τα περιστατικά αντιμετωπίζονται από παιδοουρολόγους.
Η εμπλοκή του ουρολόγου στην νεφρική ανεπάρκεια προκύπτει ως ανάγκη από την τεράστια αύξηση των ασθενών σε αιμοκάθαρση και όσων χρειάζονται μεταμόσχευση νεφρού. Σε ένα μεγάλο αριθμό εξειδικευμένων κέντρων οι ουρολόγοι αποτελούν τους επικεφαλής των χειρουργικών ομάδων που πραγματοποιούν τη μεταμόσχευση. Αυτή η εμπειρία έχει αυξήσει τις γνώσεις των ουρολόγων γύρω από την αγγειοχειρουργική, παρέχοντας οφέλη και σε άλλες ουρολογικές πρακτικές όπως η μικρουχειρουργική των αγγείων που εφαρμόζεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις στυτικής δυσλειτουργίας.
Η αντιμετώπιση νεοπλασιών αποτελεί μεγάλο τμήμα της καθημερινής ουρολογικής πρακτικής. Κάποια από τα πιο ενθαρρυντικά αποτελέσματα στην ιατρική και χειρουργική διαχείριση των νεοπλασιών αφορούν ουρογεννητικούς καρκίνους όπως τον καρκίνο των όρχεων και τους όγκους Wilms. Η ανάπτυξη της πολυτροπικής θεραπείας όπου συνδυάζονται η χημειοθεραπεία, η ακτινοβολία και ή χειρουργική αντιμετώπιση, ευελπιστούμε ότι θα βελτιώσει τα αποτελέσματα και σε άλλους ουρογεννητικούς καρκίνους. Πρόσφατα προστέθηκαν στο οπλοστάσιο μας νέες διαγνωστικές μέθοδοι για τον καρκίνο του προστάτη, βελτιώνοντας τα αποτελέσματα και την εξέλιξη της νόσου για χιλιάδες ασθενείς.
Η σημασία των ουρολογικών προβλημάτων που αφορούν τις γυναίκες (ακράτεια από προσπάθεια, διάμεση κυστίτιδα, εκτρόπιο ουρήθρας, κ.α.) δεν πρέπει να υποτιμάται και ευτυχώς αρχίζει να λαμβάνει της απαιτούμενης αναγνώρισης. Ένας σημαντικός όγκος περιστατικών στα ουρολογικά γραφεία αποτελούν τα περιστατικά ακράτειας και πλέον έχουμε στην διάθεσή μας νέες θεραπείες, επεμβατικές και μη, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά τους πάσχοντες να βελτιώσουν ουσιαστικά την ποιότητα της ζωής τους.
Οι διαταραχές της ανδρικής σεξουαλικότητας και η ανδρική υπογονιμότητα είναι κατεξοχήν πεδία ενδιαφέροντος του ουρολόγου. Συγκεκριμένα η αντιμετώπιση της σοβαρής στυτικής δυσλειτουργίας βρήκε λύση μέσω της τοποθέτησης πεϊκής πρόθεσης και ο χώρος των μοσχευμάτων στην ουρολογία εμπλουτίστηκε με τον σχεδιασμό του τεχνητού ουρηθρικού σφιγκτήρα.
Η ειδικότητα του ουρολόγου συνεχώς εξελίσσεται και αναπτύσσεται, χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας. Οι βελτιώσεις στο πεδίο των ενδοσκοπικής χειρουργικής των νεφρών και του ουρητήρα έχουν φέρει επανάσταση στην θεραπεία της λιθίασης του ουροποιητικού και σε συνδυασμό με τη νέα γενιά εξωσωματικών λιθοτριπτών, πολλές χειρουργικές και ακόμα και ενδοσκοπικές προσεγγλισεις έχουν καταστεί σε μεγάλο βαθμό απαρχαιωμένες. Άλλες παραδοσιακά ουρολογικές πράξεις όπως η αναστόμωση των σπερματικών πόρων και η διόρθωση υποσπαδία έχουν πλέον πολύ καλύτερα αποτελέσματα σε επιλεγμένες περιπτώσεις με την χρήση χειρουργικού μικροσκοπίου. Η εμπείρία και η ικανότητα στην χρήση του μικροσκοπίου αυτού αναμφίβολα πρόκειται να το καταστήσει. Η χρήση laser αν και ακόμα σε βρεφικό στάδιο, ανμένεται να επηρεάσει την ουρολογική πρακτική στην αντιμετώπιση των νεοπλασιών και με διαφορετικό τρόπο την διαχείριση των λίθων του ουρητήρα σημαντικό μέρος της ουρολογικής πρακτικής στο άμεσο μέλλον. Οι εξελίξεις στο πεδίο της λαπαροσκοπικής χειρουργικής είναι πλέον κοινός τόπος και πολλές επεμβάσεις που πραγματοποιούνταν ανοιχτά στο παρελθόν γίνονται κατα κόρον μέσω λαπαροσκόπησης. Η εξέλιξη των χημειοθεραπειών έχει μεταβάλλει σημαντικά το θεραπετυικό σχήμα για αρκετούς ουρολογικούς καρκίνους. Συνοπτικά, η ουρολογία αποτελεί έναν ταχύτατα εξελισσόμενο τομέα της ιατρικής, απαιτώντας από αυτούς που την υπηρετούν να επιμορφώνονται συνεχώς και να ενημερώνονται πάνω στις νέες εξελίξεις.
